حاملگی و بیماری میاستنی گراویس (MG)
میاستنی گراویس (Myasthenia Gravis) یک بیماری خودایمنی به حساب میاد که باعث ضعف در عضلات ارادی بدن میشه. این بیماری وقتی ایجاد میشه که سیستم ایمنی بدن به اشتباه به گیرنده‌های استیل‌کولین در محل اتصال عصب و عضله حمله می‌کنه و در نتیجه ارتباط عصبی-عضلانی مختل میشه. حالا سوالی که ممکنه برای خیلی از خانم‌های مبتلا پیش بیاد اینه که بارداری در افراد مبتلا به میاستنی گراویس چه شرایطی داره؟ آیا امکان بارداری ایمن وجود داره؟ یا وضعیت بارداری خطرناک میشه؟
توی این مقاله، قراره همه‌ی نکات رو درباره‌ی بارداری در این شرایط توضیح بدیم؛ از خطرات احتمالی گرفته تا مراقبت‌ها و نکات مهم برای داشتن یه بارداری سالم.
آیا بارداری در میاستنی گراویس امکان پذیره؟
بله، اکثر زنان مبتلا به میاستنی گراویس می‌تونن بارداری رو تجربه کنن و فرزند سالمی به دنیا بیارن. اما خب، بارداری در این شرایط ممکنه یه‌کم پیچیده‌تر باشه و نیاز به نظارت تخصصی داره. این یعنی حتما باید زیر نظر متخصص مغز و اعصاب و پزشک زنان پیش رفت.
آیا بارداری باعث تشدید بیماری میاستنی میشه؟
در این بیماری واکنش بدن افراد مختلف توی بارداری متفاوت میشه. ممکنه بعضی از خانم‌ها اصلاً تغییری در علائمشون حس نکنن، بعضی از خانم‌ها هم ممکنه احساس بهبودی کنن، ولی در بعضی از خانم‌ها هم علائم شدیدتر بشه. به‌خصوص در سه‌ماهه اول یا بعد از زایمان، احتمال اینکه علائم تشدید پیدا کنه بیشتره. پس این دوران باید با دقت مدیریت بشه.
خطرات بارداری برای فرد مبتلا به میاستنی گراویس چیه؟
درسته که بارداری قابل انجامه، ولی خطراتی هم داره که باید جدی گرفته بشه:
- افزایش ضعف عضلانی، مخصوصاً در ماه‌های اول یا بعد از زایمان
- کاهش ظرفیت تنفسی به دلیل فشار جنین بر دیافراگم
- احتمال بروز بحران میاستنی که نیاز به درمان فوری داره.
- عوارض ناشی از داروها، که بعضی از این علائم ممکنه برای جنین مضر باشن.
- افزایش احتمال زایمان زودرس یا سزارین به‌دلایل پزشکی
داروهای میاستنی گراویس در بارداری چطور مصرف میشن؟
بیشتر داروهایی که برای درمان میاستنی گراویس تجویز میشن، مثل پیریدوستیگمین (Mestinon)، معمولاً در دوران بارداری بی‌خطر هستن. اما داروهای سرکوب‌کننده‌ی سیستم ایمنی مثل آزاتیوپرین یا مایکوفنولات موفتیل ممکنه باعث مشکلاتی در رشد جنین بشن.
پس حتما لازمه قبل از اقدام به بارداری، داروها با پزشک بررسی بشن و اگه لازمه تغییر کنن. خودسر داروها رو قطع نکن! چون ممکنه علائم شدیدتر بشن و کنترل بیماری سخت‌تر بشه.
مراقبت های ویژه در دوران بارداری با میاستنی گراویس
در بارداری باید یک تیم پزشکی کامل همراه و کنارت باشن: متخصص مغز و اعصاب، پزشک زنان و زایمان و در صورت لزوم متخصص بیهوشی برای برنامه‌ریزی زایمان. مراقبت‌های لازم شامل:
- چکاپ‌های منظم برای کنترل علائم بیماری
- برنامه‌ریزی برای زایمان با توجه به وضعیت جسمی مادر
- تست‌های ویژه برای بررسی رشد جنین
- تنظیم دوز داروها در صورت نیاز
- حمایت روانی برای کاهش استرس و اضطراب
نوع زایمان در بیماران میاستنی گراویس
خیلی از خانم‌ها می‌پرسن که بهتره زایمان طبیعی باشه یا سزارین؟ خب، پاسخ اینه که بسته به شدت بیماری تصمیم‌گیری میشه. در بیشتر موارد، اگه علائم تحت کنترله، زایمان طبیعی مشکلی نداره. ولی اگه ضعف عضلانی شدید باشه یا تنفس دچار اختلال بشه، سزارین انتخاب بهتری هست.
بیهوشی عمومی هم ممکنه باعث تشدید علائم بشه، پس اگه سزارین لازم باشه، معمولاً بی‌حسی اسپاینال (از کمر) انتخاب میشه.
وضعیت نوزاد بعد از تولد در مادران با بیماری میاستنی گراویس
حدود ۱۰ تا ۲۰ درصد از نوزادان مادران مبتلا به میاستنی گراویس ممکنه به طور موقت دچار وضعیتی به نام میاستنی نوزادی بشن. این حالت به خاطر عبور آنتی‌بادی‌ها از جفت هست و معمولاً چند هفته بعد از تولد خودبه‌خود برطرف میشه.
علائم این حالت می‌تونه شامل:
- ضعف عضلات صورت
- سختی در مکیدن و بلع
- تنفس سطحی و آهسته
اگه چنین علائمی دیده بشه، نوزاد باید در بخش مراقبت ویژه نوزادان بستری بشه تا درمان حمایتی دریافت کنه.
حرف آخر
بارداری در افراد مبتلا به میاستنی گراویس ممکنه با چالش‌هایی همراه باشه، اما با پیگیری منظم، مصرف درست داروها و ارتباط نزدیک با پزشک، خیلی از این مشکلات قابل مدیریت هستن. نکته مهم اینه که قبل از اقدام به بارداری، حتما با پزشک مشورت بشه و وضعیت بیماری به ثبات نسبی رسیده باشه.