قراره چی بدونیم:

• چرا دل درد نوزاد بعد از شیر خوردن رایجه؟
• نقش بلعیدن هوا و تجمع گاز معده در ایجاد دل درد.
• رفلاکس نوزاد چگونه باعث ناراحتی پس از شیر خوردن میشه؟
• ارتباط حساسیت‌های غذایی با دل درد نوزاد.
• راهکارهای عملی برای کاهش دل درد نوزاد
• کمک گرفتن از ماساژ و حرکات برای دفع گاز معده.
• روش‌های مدیریت رفلاکس نوزاد در خانه.
• علائم هشداری که نشان می‌دهند باید به پزشک مراجعه کنید

چرا دل درد نوزاد بعد از شیر خوردن پیش میاد؟ دلایل و راه حل‌ها

صدای گریه نوزادت، مخصوصاً وقتی تازه شیر خوردن رو تموم کرده، می‌تونه خیلی نگران‌کننده باشه. طبیعیه که بخوای بدونی چرا کوچولوت بی‌قراره و چطور می‌تونی کمکش کنی. این موضوع رو بدون که دل درد نوزاد بعد از شیر خوردن اتفاق نسبتاً شایعی هست و خیلی از پدر و مادرها تجربه‌ا‌ش می‌کنن. دلایل مختلفی می‌تونه پشت این ناراحتی باشه؛ از مسائل ساده‌ای مثل گاز معده گرفته تا مواردی مثل رفلاکس نوزاد. فهمیدن علت اصلی این موضوع خیلی مهمه، چون وقتی دلیلش رو بدونی، بهتر می‌تونی شرایط رو مدیریت کنی و به آرامش نوزاد و البته خودت کمک کنی.

نقش هوا و گاز معده در بروز دل درد نوزاد

یکی از اولین چیزهایی که معمولاً برای دل درد نوزاد بعد از شیر خوردن به ذهن می‌رسه، همین هوای مزاحمه که وارد معده شده. شاید برات سوال باشه که این هوا اصلاً چطور وارد بدن نوزاد می‌شه؟ وقتی نوزاد داره شیر می‌خوره، چه از سینه مادر چه با شیشه شیر، ممکنه مقداری هوا هم همراه شیر قورت بده. این اتفاق مخصوصاً زمانی میفته که دهان نوزاد به درستی دور هاله سینه یا سرشیشه چفت نشده باشه.

یا اگه شیر خیلی سریع از شیشه خارج بشه. همین هوای بلعیده شده می‌تونه توی معده جمع بشه و باعث ایجاد گاز معده بشه. این گاز معده به دیواره‌های معده فشار میاره و احساس ناخوشایند و درد ایجاد می‌کنه که نتیجه‌ش می‌شه گریه و بی‌قراری نوزاد. گاهی وقت‌ها هم خود گریه کردن موقع شیر خوردن باعث می‌شه نوزاد هوای بیشتری ببلعه و مشکل بدتر بشه.

البته لازم به ذکره که گوارش نوزاد هنوز کاملاً تکامل پیدا نکرده و ممکنه توی هضم کامل شیر، مخصوصاً اگه شیر خشک باشه یا حتی گاهی شیر مادر، کمی مشکل داشته باشه. همین هضم ناقص می‌تونه باعث تولید گاز اضافی در روده‌ها بشه. وقتی گاز معده و روده زیاد می‌شه، نوزاد احساس نفخ و فشار می‌کنه.

مشکلات گوارشی؛ ریشه برخی دل دردهای نوزادی

گاهی دل درد نوزاد بعد از شیر خوردن کمی پیچیده‌تر از صرفاً وجود گاز معده است و به خود سیستم گوارش ربط داره. یکی از مواردی که خیلی وقت‌ها باعث ناراحتی نوزادان می‌شه، رفلاکس نوزاد هست.

1. رفلاکس نوزاد یعنی چه و چرا اتفاق می‌افتد؟

رفلاکس یعنی محتویات معده، از جمله شیری که خورده و مقداری اسید معده، دوباره به سمت مری (لوله بین دهان و معده) برمی‌گرده. در خیلی از نوزادان این اتفاق طبیعیه و بهش می‌گن رفلاکس فیزیولوژیک، چون دریچه بین مری و معده‌شون هنوز کامل سفت نشده. اما همین برگشت محتویات معده، مخصوصاً اسید، می‌تونه مری حساس نوزاد رو تحریک کنه و باعث سوزش و درد بشه.

این درد معمولاً بعد از شیر خوردن خودش رو نشون می‌ده و نوزاد رو بی‌قرار می‌کنه. علاوه بر دل درد نوزاد، ممکنه ببینید که کمی شیر بالا میاره، سکسکه‌های مکرر می‌کنه یا وقتی به پشت می‌خوابونیدش اذیت می‌شه. باید حواسمون باشه که اگه این علائم شدید باشن یا نوزاد خوب وزن نگیره، ممکنه دیگه رفلاکس ساده نباشه و نیاز به بررسی بیشتر توسط پزشک داشته باشه.

2. علت رفلاکس نوزاد چیه؟

عدم تحمل به بعضی مواد غذایی باعث دل درد و رفلاکس میشه. شایع‌ترین مورد، حساسیت به پروتئین شیر گاوه که می‌تونه هم در شیر خشک‌های با پایه شیر گاو وجود داشته باشه و هم از طریق رژیم غذایی مادر به شیرش منتقل بشه.

بدن نوزاد به این پروتئین واکنش نشون می‌ده و علائمی مثل دل درد نوزاد، گاز معده شدید، نفخ، اسهال و گاهی حتی دانه‌های پوستی یا خون توی مدفوع ایجاد می‌کنه.

3. عدم تحمل لاکتوز در کودکان

این مورد در نوزادان کمتر رایجه. اگه مشکوک هستید که دل درد نوزاد شما بعد از شیر خوردن ممکنه به خاطر حساسیت غذایی باشه، خیلی مهمه که با پزشک صحبت کنید. شاید لازم باشه مادر رژیم غذایی‌اش رو تغییر بده یا نوع شیر خشک نوزاد عوض بشه.

چطور دل‌درد نوزاد بعد از شیر خوردن رو آروم کنیم؟

چه کارهایی می‌تونیم انجام بدیم تا کوچولومون کمتر اذیت بشه. خیلی وقت‌ها با چندتا تغییر ساده در روش شیر خوردن یا مراقبت‌های بعدش، می‌شه تا حد زیادی از دل دردهای نوزاد کم کرد.

1. نحوه‌ی شیر خوردن نوزاد

نوزاد چه با شیر مادر تغذیه می‌شه چه با شیشه، مهمه که دهنش درست به سینه یا سرشیشه بچسبه تا هوای کمتری همراه شیر قورت بده. سعی کنید موقع شیر خوردن، سر نوزاد کمی بالاتر از بدنش باشه، یعنی توی وضعیت کاملاً خوابیده بهش شیر ندید.

2. آروغ گرفتن نوزاد بعد از شیر خوردن

فکر نکنید آروغ زدن فقط برای آخر شیر خوردنه؛ خیلی خوبه که وسط‌های شیر خوردن هم یکی دو بار این کار رو انجام بدید، مخصوصاً اگه نوزادتون مستعد گاز معده هست. بعد از تموم شدن شیر خوردن هم حتماً وقت بذارید تا آروغ بزنه و هوای اضافی خارج بشه.

چطور آروغ نوزاد رو بگیریم؟

روش‌های مختلفی برای آروغ گرفتن هست؛ می‌تونید نوزاد رو روی شونه‌تون بذارید و آروم پشتش بزنید یا روی زانوتون بنشونیدش و کمی به جلو خم کنید.

3. چطور دل درد نوزاد رو آروم کنیم؟

بعضی حرکات فیزیکی هم می‌تونه به خروج گاز معده و کم شدن دل درد نوزاد کمک کنه.

• ماساژ دادن آرام شکم نوزاد در جهت عقربه‌های ساعت
• پاهای نوزاد رو به آرومی مثل حرکت پدال زدن دوچرخه حرکت بدید؛ این کار به حرکت گازها توی روده کمک می‌کنه.
• حمام آب گرم هم می‌تونه عضلات شکم رو شل کنه و نوزاد رو آروم‌تر کنه.
• اگر مشکل رفلاکس نوزاد هست، نگه داشتن نوزاد توی وضعیت عمودی برای حدود ۲۰ تا ۳۰ دقیقه بعد از شیر خوردن خیلی کمک‌کننده‌ست.
• موقع خوابوندن هم همیشه نوزاد رو به پشت بخوابونید تا هم امن باشه و هم کمتر اذیت بشه.

چه زمانی باید برای دل درد نوزاد به پزشک مراجعه کرد؟

درسته که گفتیم دل درد نوزاد بعد از شیر خوردن، به‌خصوص اگر مربوط به گاز معده یا رفلاکس نوزاد خفیف باشه، اغلب با راهکارهای خانگی بهتر می‌شه، اما خیلی مهمه که حواسمون به علائم هشداردهنده هم باشه. بعضی وقت‌ها این دل دردها می‌تونن نشونه‌ی یه مشکل جدی‌تر باشن که نیاز به بررسی و درمان پزشکی داره.

• اگر گریه‌های نوزادتون خیلی شدید و بی‌وقفه هست و با هیچ روشی آروم نمی‌شه
• تب کردن همراه با دل درد
• استفراغ‌های شدید و جهنده، مخصوصاً اگه رنگش سبز یا زرد باشه
• دیدن خون توی استفراغ یا مدفوع نوزاد

این موارد جزو علائمی هستن که باید خیلی فوری به پزشک مراجعه کنید. همچنین اگه متوجه شدید نوزادتون خوب وزن نمی‌گیره یا حتی داره وزن کم می‌کنه، یا خیلی بی‌حال و بی‌رمق به نظر می‌رسه، یا شکمش خیلی سفت و متورم شده، این‌ها هم علائم نگران‌کننده‌ای هستن.

کلام آخر ما با شما

دیدیم که دل درد نوزاد بعد از شیر خوردن می‌تونه دلایل مختلفی داشته باشه. از چیزهای رایجی مثل بلعیدن هوا موقع شیر خوردن و ایجاد گاز معده گرفته تا مشکلاتی مثل رفلاکس نوزاد یا حتی حساسیت به بعضی مواد غذایی. خبر خوب اینه که خیلی از این موارد با چند تا راهکار ساده مثل درست آروغ گرفتن، تغییر وضعیت شیردهی، ماساژ شکم یا کمی صبوری، بهتر می‌شن.

مهم‌ترین نکته اینه که به رفتارها و علائم نوزادتون دقت کنید. بدن هر نوزادی منحصر به فرده و ممکنه روشی که برای یه بچه جواب می‌ده، برای دیگری کار نکنه. پس لازمه روش‌های مختلف رو امتحان کنید و ببینید کدوم به آرامش بیشتر کوچولوتون کمک می‌کنه.