نکات مهم:

• دندان درآوردن نوزاد از چه سنی شروع میشه؟
• علائم دندان درآوردن نوزاد؛ از آبریزش دهان تا بی‌ خوابی شبانه
• مراقبت‌ ها و درمان‌ های خانگی هنگام دندان درآوردن نوزاد
• مراقبت از دندان‌ های نوزاد بعد از رویش

علائم دندان درآوردن نوزاد و راهکارهای کاهش درد آن

دندان درآوردن نوزاد یکی از اولین تغییرات مهم در رشد کودک به‌حساب میاد و معمولاً با بی‌قراری، آب‌ریزش دهان و بی‌خوابی شبانه همراه می‌شه. بسیاری از والدین در این دوران نمی‌دانند کدام علائم طبیعی است و چه زمانی باید پیگیری کنند.

در این مقاله، تمام علائم دندان درآوردن نوزاد، روش‌های مراقبت و درمان‌های خانگی ایمن را بررسی می‌کنیم تا بتونین این مرحله را با آرامش و اطمینان پشت سر بگذارین.

دندان درآوردن نوزاد از چه سنی شروع میشه؟

دندان درآوردن نوزاد یکی از مراحل طبیعی رشد اوست و معمولاً بین ۴ تا ۷ ماهگی شروع می‌شه. در این زمان، دندان‌های شیری آرام‌آرام از زیر لثه بیرون میان. البته هر نوزادی با دیگری فرق داره؛ بعضیا زودتر (مثلاً از ۳ ماهگی) و بعضیا هم دیرتر (حتی تا ۱۲ ماهگی) شروع می‌کنن.

اولین دندان‌هایی که درمیاد معمولاً دندان‌های جلویی پایین هستن و بعدش نوبت دندان‌های بالاست.
 تا حدود سه‌سالگی، تقریباً همه‌ی کودکان ۲۰ دندان شیری خودشون را دارن. اگر تا ۱۸ ماهگی هنوز هیچ دندانی درنیامده، بهتره با پزشک اطفال مشورت بشه تا مطمئن بشین همه‌چیز طبیعی است.

علائم دندان درآوردن نوزاد؛ از آبریزش دهان تا بی‌ خوابی شبانه

علائم دندان درآوردن در نوزادان معمولاً قابل تشخیصه، ولی شدت و نوعش فرق می‌کنه. شایع‌ترین نشانه‌ها عبارتند از:

• افزایش بزاق دهان (لباس و چانه‌ی نوزاد مدام خیس می‌ماند.)
   
• جویدن یا گاز گرفتن اشیا برای کاهش خارش لثه
   
• بی‌قراری و گریه‌های بی‌دلیل
   
• ورم یا قرمزی لثه‌ها
   
• اختلال خواب یا بیدار شدن‌های مکرر در شب
   
• بی‌میلی به شیر یا غذا

اما نکته‌ی مهم اینه که تب بالا، اسهال یا استفراغ معمولاً به‌خاطر دندان درآوردن نیستن. اگر دمای بدن بالای ۳۸ درجه رفت یا نوزاد بی‌حال شد، بهتره حتماً به پزشک مراجعه کنین.

مراقبت‌ ها و درمان‌ های خانگی هنگام دندان درآوردن نوزاد

دوران دندان درآوردن ممکنه برای نوزاد ناراحت‌کننده باشه، اما با چند کار ساده می‌تونین به کاهش درد ناشی از دندان‌ درآوردن کمک کنین:

• ماساژ دادن لثه‌ها
   با یک انگشت تمیز یا گاز استریل، لثه‌ی نوزاد را خیلی آرام ماساژ بدین تا درد دندان درآوردن کمتر بشه.
   
• استفاده از دندان‌گیر خنک (نه یخ‌زده)
   دندان‌گیر یا اسباب‌بازی مخصوص را برای چند دقیقه داخل یخچال بگذارین. سرما باعث می‌شه التهاب لثه کم‌تر بشه و نوزاد آرام‌تر بشه.
   
• تمیز نگه داشتن دهان و پوست اطرافش
   چون بزاق زیاد می‌شه، پوست اطراف دهان ممکنه قرمز یا تحریک بشه. با یک دستمال نرم خشک کنین تا اذیت نشه.
   
• دادن خوراکی‌های نرم و خنک
   اگر نوزاد غذاخور شده، پوره‌ی سیب‌زمینی یا ماست ساده‌ی خنک می‌تونه درد لثه را کم کنه.
   
• پرهیز از ژل‌ها یا گردنبندهای دندانی خطرناک
   هیچ‌وقت از ژل‌های بی‌حس‌کننده‌ی حاوی بنزوکائین یا گردنبندهای دندانی استفاده نکنین، چون ممکنه برای نوزاد خطرناک باشن.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟

بیشتر وقت‌ها دندان درآوردن نوزاد نیازی به درمان پزشکی نداره، اما اگر هر کدام از نشانه‌های زیر را دیدین، بهتره پزشک اطفال نوزاد را معاینه کنه:

• تب بالاتر از ۳۸ درجه سانتی‌گراد
   
• اسهال یا استفراغ مکرر
   
• بی‌حالی یا بی‌اشتهایی شدید
   
• راش پوستی گسترده یا ورم غیرعادی صورت و لثه
   
• یا اینکه تا ۱۸ ماهگی هنوز دندانی رشد نکرده باشه.

پزشک کمک می‌کنه مطمئن بشین که این علائم مربوط به دندان درآوردن بوده نه بیماری دیگر.

مراقبت از دندان‌ های نوزاد بعد از رویش

به محض اینکه اولین دندان نوزاد درآمد، باید مراقبت از دهان و دندانش شروع بشه:

• روزی دو بار با مسواک نرم مخصوص نوزاد دندان و لثه‌ها را تمیز کنین.
   
• از مقدار خیلی کم خمیر دندان فلورایددار (به اندازه یک دانه برنج) استفاده کنین.
   
• از دادن بطری شیر یا آبمیوه زمان خواب خودداری کنید تا دندان‌ها پوسیده نشوند.
   
• و در حدود یک‌سالگی، اولین ویزیت نوزاد با دندان‌پزشک کودکان انجام بشه.

این کارها باعث می‌شوند دندان‌های شیری سالم بمونن و دندان‌های دائمی آینده هم درست رشد کنن.

حرف آخر

دندان درآوردن یکی از مراحل هیجان‌انگیز و در عین حال پرچالش رشد نوزاده. شناخت علائم دندان درآوردن نوزاد، استفاده از روش‌های خانگی ایمن و بدون دارو، و توجه به علائم هشداردهنده باعث می‌شه این دوران برای نوزاد و والدین راحت‌تر بگذره.

منابع:

1. Healthline – When Do Babies Start Teething?
2. Mayo Clinic – Teething: Tips for soothing sore gums
3. Cleveland Clinic – Teething Syndrome: Symptoms & Tooth Eruption Chart
4. PubMed – Symptoms associated with infant teething
5. NIH – Mothers’ false beliefs and myths associated with teething