قراره چی بدونیم؟
- نوزادان دنیا رو چطور می‌بینن؟
- نوزادان چه انتظاراتی از دنیای اطرافشون دارن؟
- چرا تماس فیزیکی برای نوزاد مهمه؟
- چرا باید سریع به نیازهای نوزاد پاسخ بدیم؟
- دنیای عاطفی نوزادان چطور کار می‌کنه؟
نوزادان دنیا رو چطور می بینند و چه انتظاراتی دارند؟
نوزادان زمانی که متولد می‌شن، وارد دنیای جدیدی می‌شن که با تمام تجربه‌ی ۹ ماهه‌ی داخل رحم متفاوت هست. این تغییر بزرگ باعث می‌شه که نیازها و انتظارات نوزاد در ماه‌های اول زندگی خیلی ویژه و حساس باشه. در این مقاله قصد داریم دنیای کوچک نوزاد و انتظاراتش رو بررسی کنیم تا بتونیم بهتر از این موجودات کوچک مراقبت کنیم.
تصویری که نوزادان از دنیای اطراف می بینند
دنیای نوزادان تازه متولد شده، محدود به حس‌هایی مثل بویایی، شنوایی و لامسه است. بینایی نوزادان هنوز کامل رشد نکرده و فقط می‌تونن اشیاء نزدیک رو ببینن و البته نه با وضوح کامل. درک نوزاد از محیط اطرافش خیلی ابتدایی و بیشتر از طریق صدا، لمس و بوی آشنا، مثلا بوی مادر هست. حواس نوزاد به طور خلاصه به این صورت کار می‌کنه:
- بینایی: تار و محدود به فاصله‌ی حدود ۲۰ تا ۳۰ سانتیمتری
- شنوایی: حساس به صداهای بلند و آهنگین مثل صدای قلب مادر
- بویایی و چشایی: از بدو تولد قوی و فعال
- لامسه: نقش حیاتی در حس امنیت داره.
انتظارات و نیازهای اصلی نوزاد
نوزادان با یک سری انتظارات ذاتی به دنیا میان. این انتظارات برای بقا و رشد سالم نوزادان ضروریه. مهم‌ترین انتظارات نوزاد شامل این موارد می‌شه:
۱. تماس فیزیکی و امنیت
نوزاد نیاز داره که بغلش کنن، لمسش کنن و حضور یک نفر رو نزدیکش حس کنه. تماس پوست با پوست باعث ترشح هورمون اکسی‌توسین می‌شه که حس امنیت و آرامش رو بالا می‌بره. نوزاد انتظار داره وقتی گریه می‌کنه، کسی او را در آغوش بگیره و احساس آرامش کنه.
۲. تغذیه منظم
نوزادان به طور غریزی می‌دونن که گرسنگی یعنی خطر. بنابراین انتظار دارن به محض گرسنگی، شیر مادر یا شیر خشک بهشون داده بشه. تغذیه علاوه بر سیر شدن، باعث پیوند عاطفی هم می‌شه.
۳. پاسخ به گریه
گریه کردن نوزاد ابزار ارتباطی اصلی نوزاد در ماه‌های اول بعد از تولد به حساب میاد. نوزاد انتظار داره هر وقت گریه کرد، کسی توجه کنه، نیازش رو درک کنه و برطرفش کنه. بی‌توجهی مداوم به گریه می‌تونه باعث اضطراب و ناامنی در نوزاد بشه.
۴. الگوی خواب مناسب
الگوی خواب نوزادان با بزرگ‌ترها تفاوت داره. نوزاد نمی‌خواد که شب تا صبح بخوابه! خواب نوزاد به دوره‌های کوتاه چند ساعته تقسیم می‌شه. بنابراین باید انتظار داشت که طی شب چند بار بیدار بشه.
اهمیت پاسخ دادن به انتظارات نوزاد
رعایت انتظارات ذاتی نقش خیلی مهمی در رشد جسمی، روانی و اجتماعی نوزاد داره. تحقیقات نشان داده نوزادانی که به نیازهاشون سریع پاسخ داده می‌شه، در آینده اعتماد به نفس بالاتر و اضطراب کمتری دارن.
بیایید به این چند مورد مهم توجه کنیم:
- رشد مغز نوزاد: مغز در پاسخ به تعامل مثبت و پاسخگویی سریع، رشد بهتری پیدا می‌کنه.
- ایجاد پیوند عاطفی قوی: پاسخ به نیازهای نوزاد باعث شکل‌گیری دلبستگی ایمن می‌شه.
- پیشگیری از مشکلات روانی آینده: کودکانی که در نوزادی پاسخ مناسبی دریافت نکردن، در معرض اختلالات اضطرابی و افسردگی قرار می‌گیرن.
دنیای عاطفی نوزادان
باید بدونیم دنیای کوچک نوزاد فقط شامل نیازهای جسمی نیست، بلکه عواطف هم از همون اول فعال هستن. احساس امنیت، عشق و تعلق خاطر نیازهای اساسی هستن که بدون حرف زدن، نوزاد این نیازها رو نشون مي‌ده و انتظار داره پاسخ مناسبی دریافت کنه. لبخند زدن، ارتباط چشمی گرفتن و لالایی خواندن، راه‌هایی هستن که به نوزاد نشون می‌ده در دنیای جدیدش تنها نیست.
چطور باید به انتظارات نوزاد پاسخ بدیم؟
برای اینکه بهتر به دنیای نوزادان نزدیک بشیم، لازمه به رفتارها و سیگنال‌های نوزادان با دقت توجه کنیم. اینجا چند راهکار ساده ولی کاربردی وجود دارن:
- بغل کردن زیاد نوزاد: برخلاف تصور عموم، بغل کردن زیاد نوزاد رو لوس و وابسته نمی‌کنه بلکه احساس امنیت ایجاد می‌کنه. در واقع هر زمان که نوزاد نیاز داشته باشه باید در آغوش گرفته بشه.
- پاسخ سریع به گریه نوزاد: نباید منتظر بمونیم تا نوزاد خود به خود آرام بشه.
- استفاده از تماس چشمی: با تماس چشمی پیوند عاطفی قوی‌تر شکل می‌گیره.
- تنظیم برنامه خواب نوزاد: کمک می‌کنه نوزاد احساس پیش‌بینی‌پذیری و امنیت کنه. بهتره سر ساعت خاصی نور اتاق کم و شرایط برای خواب نوزاد فراهم بشه.
حرف آخر
دنیای کوچک نوزادان پر از نیازهای ساده اما حیاتی برای رشد سالم است. انتظاراتی مثل تماس فیزیکی، تغذیه به موقع، خواب مناسب و پاسخ فوری به گریه نوزاد، احساس امنیت و سلامت روان نوزاد رو در آینده تشکیل خواهد داد. اگر ما دنیای کوچک این فرشته‌های کوچولو رو درک کنیم و بهشون پاسخ بدیم، یک مسیر روشن برای رشد عاطفی، جسمی و ذهنی نوزادانمون فراهم می‌کنیم