بیماری سوزاک چیست؟
سوزاک یکی از بیماری‌های مقاربتی (STI) شایعه که می‌تونه بدون اینکه متوجه بشی، سراغت بیاد و مشکلات جدی ایجاد کنه. این بیماری که توسط یک باکتری به اسم نایسریا گونوره ایجاد میشه، از طریق رابطه جنسی محافظت نشده منتقل میشه و اگه درمان نشه، می‌تونه باعث ناباروری، عفونت‌های شدید و حتی مشکلات چشمی توی نوزادان بشه. خیلی از افراد مبتلا اصلاً علامتی ندارن و ممکنه بدون اینکه بدونن، بیماری رو به دیگران منتقل کنن. توی این مقاله قراره درباره علائم، راه‌های تشخیص، درمان و روش‌های پیشگیری از سوزاک صحبت کنیم.
سوزاک چیه و چه مشکلاتی رو ایجاد می کنه؟
سوزاک یکی ازبیماری‌های مقاربتی (STI) هست که از طریق رابطه جنسی منتقل میشه. عامل این بیماری یک باکتری به اسم نایسریا گونوره‌آ (Neisseria gonorrhoeae) هست که می‌تونه قسمت‌های مختلف بدن مثل دستگاه تناسلی، مقعد، گلو و حتی چشم‌ها رو آلوده کنه. این بیماری هم توی خانم‌ها دیده میشه و هم توی آقایون، اما مشکل اصلی اینه که خیلی وقت‌ها بدون علامته و فرد مبتلا متوجه نمی‌شه که آلوده شده.
اگه سوزاک درمان نشه، ممکنه مشکلات جدی مثل ناباروری، عفونت‌های لگنی، درد مزمن و حتی مشکلات بارداری ایجاد کنه. خوشبختانه این بیماری با آنتی‌بیوتیک قابل درمانه، اما به خاطر مقاومت داروییِ بعضی از باکتری‌های سوزاک، درمان به مرور سخت‌تر میشه. پس تشخیص زودهنگام و درمان سریع خیلی مهمه.
سوزاک چطور منتقل میشه؟
سوزاک معمولاً از طریق رابطه جنسی محافظت نشده (واژینال، مقعدی یا دهانی) با یک فرد آلوده منتقل میشه. اما این تنها راه انتقالش نیست.
راه‌های دیگه انتقال سوزاک:
از مادر به نوزاد حین زایمان انتقال یابد (ممکنه باعث عفونت چشمی شدید توی نوزاد بشه).
با ترشحات آلوده تماس داشته باشی (مثلاً اگه کسی با دست آلوده‌اش به سوزاک، چشم‌هاش رو لمس کنه، ممکنه سوزاک چشمی بگیره).
یک نکته مهم درباره سوزاک: اگه قبلاً سوزاک گرفته باشی و درمان شده باشی، این به معنی ایمنی دائمی نیست. دوباره هم ممکنه مبتلا بشی!
علائم سوزاک
مشکل بزرگ در مورد سوزاک اینه که خیلی وقت‌ها بدون علائم مشخصه. اما وقتی علائم ظاهر می‌شن، معمولاً بین ۲ تا ۱۴ روز بعد از ابتلا خودشون رو نشون می‌دن.
علائم سوزاک در خانم‌ها
ترشحات غیرطبیعی از واژن (زرد یا سبز و غلیظ)
سوزش و درد هنگام ادرار
خونریزی بین پریودها
درد یا خونریزی بعد از رابطه جنسی
درد در ناحیه شکم و لگن
علائم سوزاک در آقایان
ترشح غیرعادی از آلت تناسلی (سفید، زرد یا سبز)
سوزش و درد موقع ادرار
ورم و درد در بیضه‌ها
سوزاک در گلو، مقعد یا چشم
اگه این باکتری وارد گلو، مقعد یا چشم بشه، علائم خاص خودش رو داره:
سوزاک گلو: معمولاً علامتی نداره، ولی بعضی از افراد ممکنه گلودرد، تورم یا قرمزی گلو پیدا کنن.
سوزاک مقعدی: باعث خارش، درد، خونریزی و ترشح میشه.
سوزاک چشمی: چشم‌ها قرمز، متورم و چرکی می‌شن.
چطور بفهمم سوزاک دارم؟
اگه رابطه جنسی محافظت نشده داشتی یا علائمی داری، بهترین کار اینه که آزمایش بدی. آزمایش سوزاک معمولاً با نمونه‌گیری از ترشحات یا آزمایش ادرار انجام میشه.
درمان سوزاک
سوزاک با آنتی‌بیوتیک درمان میشه، اما نکته مهم اینه که حتماً دوره درمان رو کامل کنی! معمولاً پزشک یک دوز تزریقی آنتی‌بیوتیک همراه با یک دوز خوراکی تجویز می‌کنه.
چند تا نکته مهم درباره درمان:
همسرت هم باید هم‌زمان درمان بشه، حتی اگه علائمی نداره!
تا وقتی که درمان کامل نشده، نباید هیچ رابطه جنسی داشته باشی، حتی با کاندوم!
بعد از درمان، یک مدت بعد دوباره آزمایش بده تا مطمئن بشی که بیماری کاملاً از بین رفته.
اگه سوزاک درمان نشه چه عوارضی داره؟
سوزاک اگه درمان نشه، می‌تونه مشکلات جدی‌ای ایجاد کنه:
در خانم‌ها: ممکنه عفونت به رحم و لوله‌های فالوپ برسه و باعث ناباروری یا حاملگی خارج رحمی بشه.
در آقایان: عفونت می‌تونه به پروستات برسه و باعث درد و التهاب شدید بشه.
در نوزادان: ممکنه باعث عفونت چشمی شدید و حتی نابینایی بشه.
چطور از سوزاک پیشگیری کنیم؟
رابطه جنسی محافظت شده داشته باش. استفاده از کاندوم می‌تونه خطر انتقال رو خیلی کم کنه.
به طور منظم آزمایش بده. حتی اگه هیچ علائمی نداری، ولی رابطه پرخطر داشتی، بهتره تست بدی.
اگه مبتلا شدی، درمانت رو کامل کن و به شریک جنسیت اطلاع بده.
حرف آخر
سوزاک یک بیماری مقاربتی شایعه که خیلی‌ها ممکنه مبتلا باشن ولی خبر نداشته باشن! چون گاهی هیچ علامتی نشون نمی‌ده. اگه رابطه پرخطر داشتی یا علائمی مثل سوزش ادرار، ترشحات غیرعادی یا درد لگن حس کردی، حتماً آزمایش بده. سوزاک با آنتی‌بیوتیک درمان میشه، ولی اگه جدی نگیری، می‌تونه باعث ناباروری، عفونت شدید و مشکلات جدی دیگه بشه.