با افرادی که به فرزندمان الفاظ بد یاد می‌دهند، چه کنیم؟
یکی از چالش‌های والدین اینه که مراقب تربیت و رفتار فرزندشون باشن، اما همیشه همه چیز تحت کنترل اونا نیست. گاهی اوقات، افراد دیگه – مثل فامیل، دوستان، یا حتی مربیان و همسالان – ممکنه کلمات نامناسب رو به کودک یاد بدن. اینجاست که نگرانی شروع میشه: چطور باید با این افراد برخورد کنیم؟ آیا باید مستقیم بهشون بگیم؟ یا بهتره غیرمستقیم رفتار کودک رو اصلاح کنیم؟ تو این مقاله راه‌های مقابله با آموزش الفاظ بد به کودکان رو بهت میگیم.
چرا بعضی افراد به بچه‌ها الفاظ نامناسب یاد می‌دن؟
قبل از اینکه بخوای واکنش نشون بدی، بهتره بدونی که این اتفاق چطور رخ می‌ده و دلایلش چیه. معمولاً افرادی که به بچه‌ها کلمات زشت یاد می‌دن، چند دسته هستن:
۱. بزرگسالان ناآگاه: بعضی از بزرگ‌ترها بدون اینکه متوجه باشن، جلوی بچه‌ها از الفاظ نامناسب استفاده می‌کنن. ممکنه براشون عادی باشه یا حتی فکر کنن که بچه‌ها چیزی از این کلمات نمی‌فهمن.
۲. بزرگسالانی که عمداً این کار رو می‌کنن: متأسفانه بعضی‌ها از روی شوخی یا حتی لجبازی، عمداً به بچه‌ها کلمات زشت یاد می‌دن. ممکنه یکی از اطرافیان به شوخی به کودک بگه که یه کلمه زشت رو تکرار کنه، فقط برای خنده.
۳. کودکان دیگر: گاهی هم این مشکل از طرف همسالان پیش میاد. فرزندت ممکنه از دوستاش یا همکلاسی‌هاش این کلمات زشت رو یاد بگیره، بدون اینکه بفهمه معنای واقعی اون‌ها چیه.
چطور با این افراد برخورد کنیم؟
- مستقیم با اون فرد صحبت کن: اگه کسی از اطرافیانت (مثل یکی از اعضای خانواده یا دوستان) به فرزندت الفاظ نامناسب یاد می‌ده، بهترین کار اینه که مستقیم و محترمانه باهاش صحبت کنی. مثلاً می‌تونی بگی:
- “میشه لطفاً جلوی بچه از این کلمات استفاده نکنی؟ دوست ندارم اینا رو یاد بگیره.”
- “من دارم سعی می‌کنم که فرزندم یاد بگیره مودبانه صحبت کنه، خیلی خوب میشه اگه تو هم کمکم کنی.”
اگه طرف مقابل آدم منطقی‌ای باشه، معمولاً قبول می‌کنه که جلوی بچه رعایت کنه.
۲. واکنش کودک رو کنترل کن: گاهی اوقات، امکانش نیست که اون فرد رو تغییر بدی، اما می‌تونی روی فرزندت تأثیر بذاری. وقتی متوجه شدی که یه نفر بهش کلمات زشت یاد داده، ازش بپرس:
- “این کلمه رو از کجا شنیدی؟ می‌دونی یعنی چی؟”
اگه معنی کلمه رو نمی‌دونه، خیلی آروم براش توضیح بده که اون کلمه مناسب نیست و نباید ازش استفاده کنه. مثلاً بگو:
- “ما توی خونه اینجوری صحبت نمی‌کنیم. این کلمه ممکنه بقیه رو ناراحت کنه.”
مهمه که دعواش نکنی، چون ممکنه لجبازی کنه و بیشتر اون کلمه رو تکرار کنه!
۳. الگوی خوبی براش باش: اگه خودت توی حرف زدنت دقت نکنی، نباید انتظار داشته باشی که فرزندت هم از الفاظ نامناسب استفاده نکنه. بچه‌ها از رفتار ما یاد می‌گیرن، نه از نصیحت‌هامون.
- سعی کن همیشه مودبانه حرف بزنی، مخصوصاً وقتی عصبانی یا ناراحت هستی.
- اگه یه نفر جلوی بچه از کلمات نامناسب استفاده کرد، می‌تونی خودت یه واکنش نشون بدی که کودک متوجه بشه اون کلمه مناسب نیست. مثلاً بگی: “این کلمه قشنگ نیست، بهتره از یه عبارت بهتر استفاده کنیم.”
اگر فردی که این کلمات زشت رو یاد می‌ده، اصلاح نشد، چیکار کنیم؟
گاهی ممکنه اون فرد قبول نکنه که رفتار خودش رو تغییر بده. توی این شرایط باید تصمیم بگیری که آیا این فرد ارزش اینو داره که همچنان توی زندگی کودک حضور داشته باشه یا نه.
- اگه اون فرد خیلی نزدیکه (مثلاً یکی از اعضای خانواده)، شاید لازم باشه رابطه رو مدیریت کنی و حضور فرزندت در کنار اون شخص رو کمتر کنی.
- اگه مشکل از یکی از دوستان خودته، شاید بد نباشه که ارتباطت رو کمتر کنی، چون اگه کسی به تربیت فرزندت احترام نذاره، احتمالاً جایگاه مهمی توی زندگیت نداره.
جمع‌بندی درباره مقابله با آموزش الفاظ بد به کودکان
اگه متوجه شدی که یه نفر به فرزندت الفاظ نامناسب یاد می‌ده، اولین قدم مقابله با آموزش الفاظ بد به کودکان اینه که آروم باشی و بررسی کنی که اون فرد کیه و چرا این کار رو می‌کنه.
- اگه اون فرد بزرگساله، مستقیم و محترمانه ازش بخواه که جلوی بچه این کلمات رو به کار نبره.
- اگه کودک از دوستاش یاد گرفته، براش توضیح بده که این کلمات مناسب نیست و روی رفتار خودش تمرکز کن.
- از روش‌های تقویت مثبت استفاده کن تا کودک تشویق بشه که مؤدبانه حرف بزنه.
- اگه کسی حاضر نیست رفتار خودش رو تغییر بده، شاید لازم باشه رابطه‌ات رو باهاش محدود کنی.