یک مطالعه جدید در آمریکا نشون می‌ده که خوردن زیاد غذاهای فوق‌فرآوری‌شده می‌تونه احتمال ابتلا به سرطان روده بزرگ رو در زنان به‌طور قابل توجهی افزایش بده. این تحقیق توسط پژوهشگران بیمارستان عمومی ماساچوست انجام شده و نتایجش هم در مجله علمی JAMA Oncology منتشر شده. محقق‌ها تأکید می‌کنن که کم کردن مصرف این مدل غذاها می‌تونه یک راهکار کاملاً موثر برای کاهش خطر سرطان روده بزرگ، به‌خصوص در سنین پایین‌تر باشه.
سرطان روده بزرگ چطور ایجاد میشه؟
سرطان روده بزرگ معمولاً از پولیپ‌های کوچک شروع میشه؛ همون زائده‌هایی که سال‌ها شاید هیچ علامتی نداشته باشن، اما کم‌کم می‌تونن سرطانی بشن. عواملی مثل اضافه وزن، کم‌تحرکی، سیگار و البته تغذیه ناسالم، همگی در افزایش خطر این بیماری نقش دارن. حالا این تحقیق جدید نشون می‌ده که غذاهای صنعتی و آماده، بیشتر از چیزی که فکر می‌کنیم در این روند دخالت دارن.
نتایج مطالعات مرتبط با سرطان
در این پژوهش، ۲۹ هزار پرستار زن زیر ۵۰ سال، حدود ۲۴ سال زیر نظر بودن. نتیجه‌ها کاملاً واضح بود: کسانی که بیشتر از همه غذاهای فوق‌فرآوری‌شده مصرف می‌کردن، بسیار بیشتر در معرض آدنوم قرار گرفتن؛ آدنوم هم یکی از رایج‌ترین انواع پیش‌سرطان روده بزرگ هست.
طبق داده‌ها، زنانی که روزانه حدود ۱۰ وعده غذای فوق‌فرآوری‌شده می‌خوردن، نسبت به زنانی که فقط ۳ وعده مصرف داشتن، ۴۵ درصد بیشتر در معرض خطر بودن. این اختلاف، نشون می‌ده انتخاب‌های غذایی روزمره چقدر می‌تونه روی سلامت روده تأثیر بگذاره.
کدام غذاها فوق فرآوری شده هستند؟
محققان شش گروه غذایی رو به‌عنوان خطرناک‌ترین دسته‌های غذای فرآوری شده معرفی کردن:
- فست‌فودها مثل پیتزا، برگر و اسنک‌های آماده
- گوشت‌های فرآوری‌شده مثل سوسیس، کالباس و هات‌داگ
- نوشیدنی‌های شیرین یا شیرین‌شده مصنوعی
- غذاهای نیمه‌آماده و آماده مانند غذاهای منجمد
- چیپس، پفک و غلات صبحانه شیرین
- شیرینی‌ها و کیک‌های بسته‌بندی‌شده
این غذاها معمولاً پر از قند، چربی ناسالم، نمک زیاد و انواع افزودنی‌های مصنوعی هستن؛ یعنی خوراکی‌هایی که شاید سریع آماده بشن، اما ارزش غذایی کمی دارن و می‌تونن به مرور به روده آسیب بزنن.
چرا غذاهای فوق فرآوری شده خطر سرطان را بالا می برند؟
نتایج تحقیق نشون می‌ده که حتی وقتی عواملی مثل چاقی، دیابت نوع ۲ و مصرف کم فیبر هم در نظر گرفته شده، باز هم ارتباط بین این غذاها و خطر سرطان روده بزرگ قطع نمی‌شه. یعنی مشکل فقط از کالری بالا نیست؛ بلکه ترکیب مواد مصنوعی و فرآوری‌شده این غذاهاست که می‌تونه روی سلول‌های بدن اثر منفی بگذاره و التهاب یا رشد غیرطبیعی ایجاد کنه.
چطور ریسک سرطان روده را پایین بیاریم؟
پژوهشگران توصیه می‌کنن اگر مصرف فست‌فود، سوسیس و غذاهای بسته‌بندی رو کاهش بدیم و جای اون‌ها رو با میوه، سبزی، غلات کامل و غذاهای تازه پر کنیم، می‌تونیم احتمال ابتلا به سرطان روده بزرگ رو به شکل محسوسی کم کنیم. به‌نظر ساده میاد، اما همین انتخاب‌های کوچک روزانه می‌تونه در آینده تأثیر خیلی بزرگی روی سلامت بدن بگذاره.