نکات مهم:
- علت تهوع صبحگاهی در بارداری
- عوامل تشدیدکننده تهوع صبحگاهی
- روش‌های کنترل تهوع صبحگاهی
- چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
درمان تهوع صبحگاهی در بارداری
اگر در دوران بارداری احساس می‌کنی صبح‌ها با حالت تهوع از خواب بیدار می‌شی، بدون که تنها نیستی. بیش از نیمی از زنان باردار با تهوع صبحگاهی در سه‌ماهه اول بارداری روبه‌رو می‌شن. این حالت معمولاً از هفته ششم بارداری شروع می‌شه و تا حدود هفته چهاردهم کاهش پیدا می‌کنه.
با اینکه تهوع نشتنه‌ای طبیعی از تغییرات هورمونی بدن بوده اما می‌تونه آزاردهنده باشه. در این مقاله قصد داریم توضیح بدیم چرا این اتفاق می‌افته و چطور می‌تونی این مشکل را کنترل کنی.
علت تهوع صبحگاهی در بارداری
مهم‌ترین دلیل بروز تهوع صبحگاهی در بارداری، افزایش سطح هورمون hCG یا همان هورمون بارداری است. این هورمون به‌صورت مستقیم روی دستگاه گوارش تأثیر می‌گذاره و باعث می‌شه معده دیرتر تخلیه بشه.
افزایش ناگهانی استروژن و پروژسترون هم باعث تغییر در عملکرد معده و بروز حالت تهوع می‌شه. علاوه بر این، تقویت حس بویایی در دوران بارداری ممکنه باعث بشه بوی غذاها یا عطرها حالت رو بدتر کنن.
ویار بارداری و تهوع صبحگاهی تغییراتی کاملاً طبیعی هستن و در بیشتر موارد با گذر زمان کاهش پیدا می‌کنن.
عوامل تشدیدکننده تهوع صبحگاهی
برخی عوامل می‌تونن باعث بشن تهوع صبحگاهی بیشتر بشه، از جمله:
- خالی ماندن معده برای مدت طولانی
- بوی تند غذاها یا مواد شیمیایی
- کم‌خوابی یا استرس زیاد
- خوردن غذاهای چرب، سرخ‌کردنی یا تند
- تغییر ناگهانی در وضعیت بدن، مثلاً وقتی سریع از تخت بلند می‌شی
برای کاهش شدت تهوع، بهتره از عواملی که تحریکش می‌کنن دوری کنی.
روش های کنترل تهوع صبحگاهی
۱. وعده‌های غذایی کوچک اما مکرر
به جای سه وعده بزرگ، سعی کن روزی پنج تا شش وعده کوچک بخوری. معده خالی باعث افزایش حالت تهوع می‌شه، پس همیشه یک خوراکی سبک مثل بیسکوییت ساده یا نان تست در دسترس داشته باش.
۲. انتخاب غذای مناسب
غذاهای خشک، کم‌چرب و ساده مثل نان تست، برنج ساده یا سیب‌زمینی پخته انتخاب خوبی هستن. غذاهای چرب و ادویه‌دار رو کمتر بخور چون ممکنه معده‌ات را تحریک کنن.
خوردن کمی زنجبیل تازه یا نوشیدنی‌های حاوی زنجبیل هم به کاهش تهوع کمک می‌کنه.
۳. مصرف مایعات کافی
نوشیدن آب در فواصل منظم باعث می‌شه بدنت هیدراته بماند. اما سعی کن مایعات را بین وعده‌ها بخوری نه همراه غذا، چون پر بودن معده حالت تهوع را بیشتر می‌کنه.
۴. استراحت کافی و کاهش استرس
خستگی و اضطراب دو عامل مهم در تشدید تهوع هستن. پس به اندازه کافی استراحت کن و کارهای سنگین را کمتر انجام بده. انجام حرکات آرام مثل یوگا مخصوص بارداری یا مدیتیشن می‌تونه خیلی کمک‌کننده باشه.
۵. تهویه مناسب و پرهیز از بوهای تند
اگر بوی خاصی حالت را بد می‌کنه، از آن محیط دور شو یا پنجره رو باز بگذار تا هوا جریان پیدا کنه. عطرهای ملایم و طبیعی مثل لیمو یا نعناع می‌تونن حس بهتری ایجاد کنن.
۶. مصرف مکمل‌ها طبق نظر پزشک
گاهی پزشک ممکنه مکمل‌هایی مثل ویتامین B6 یا داروهای مخصوص کاهش تهوع تجویز کنه. اما هیچ دارویی را خودسرانه مصرف نکن چون بعضی از داروها ممکنه برای جنین خطرناک باشن.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر تهوع و استفراغ خیلی شدید شد به‌طوری‌که نتونستی هیچ غذایی نگه داری، یا وزن شما کم شد، حتماً باید به پزشک مراجعه کنی. این وضعیت ممکنه نشانه‌ی هایپرامسیس گراویداروم (Hyperemesis Gravidarum) باشه که نیاز به مراقبت پزشکی داره.
حرف آخر
تهوع صبحگاهی یکی از طبیعی‌ترین نشانه‌های بارداری است، اما این به معنای رنج دائمی نیست. با رعایت چند نکته ساده در تغذیه، استراحت و کنترل استرس، می‌تونی این دوران را راحت‌تر پشت سر بگذاری.
یادت نره هر بدنی منحصر‌به‌فرده؛ پس مهمه که با دقت به نیازهای خودت گوش بدی و هر تغییری را با پزشک یا ماما در میان بگذاری.