قراره چی بدونیم؟
- علائم خفگی در نوزاد
- موقع گرفتگی گلوی نوزاد چیکار کنیم؟
- چطوری از خفگی نوزاد پیشگیری کنیم؟
گرفتی گلو در نوزادان
هیچ‌چیزی برای یه پدر یا مادر ترسناک‌تر از لحظه‌ای نیست که ببینه نوزادش نفس نمی‌کشه یا یه چیزی رفته تو گلوش و داره زور می‌زنه تا هوا بکشه. اون چند ثانیه انگار کل دنیا وایمیسته. حالا این سوال مهم پیش میاد که اگه گرفتگی گلو در نوزاد اتفاق افتاد، دقیقاً باید چیکار کنیم؟ اینجا قراره برات بگیم که در این شرایط پر استرس، باید چطور خونسرد بمونی، چه کاری انجام بدی و چه کاری نباید بکنی. همچنین یاد می‌گیری چطور از خفگی نوزاد با شیر یا غذا جلوگیری کنی و چه علائمی نشون می‌ده که نوزاد با بزاق یا شیر مادر خفه شده.
چطور بفهمیم نوزاد دچار گرفتگی گلو شده؟
گرفتگی گلو در نوزاد علائم مشخصی داره که باید خیلی سریع تشخیصش بدی:
- نوزاد یه‌دفعه ساکت می‌شه و نمی‌تونه گریه یا صدا دربیاره
- پوستش کبود یا قرمز می‌شه، مخصوصاً دور لب‌ها
- سرفه‌های پشت‌سر‌هم یا بی‌صدا
- بالا آوردن بدون موفقیت
- چشم‌ها بازه ولی انگار داره کمک می‌خواد
- گاهی فقط دست‌و‌پا می‌زنه یا حتی بی‌حال می‌شه
- اگه هر کدوم از اینا رو دیدی، وقتشه وارد عمل شی.
برای گرفتگی گلو در نوزاد، چیکار کنیم؟
مرحله ۱: بررسی دهان
▪به‌آرومی دهان نوزاد رو نگاه کن. اگه جسم خارجی رو می‌بینی و می‌تونی با انگشت بیرونش بیاری (بدون هل دادن)، این کارو انجام بده. ولی اگه نمی‌بینی یا دسترسی نداری، دست نزن.
مرحله ۲: وارد کردن ضربه پشت‌کمر (Back Blows)
- نوزاد رو به‌شکم روی ساعدت بذار، سرش پایین‌تر از بدن باشه
- ساعدت رو روی زانوت تکیه بده که محکم باشه
- با کف دستت، ۵ ضربه محکم و سریع بین دو کتف نوزاد بزن
مرحله ۳: فشار به قفسه سینه (Chest Thrusts)
- نوزاد رو به‌پشت روی ساعد دیگت برگردون
- باز هم سرش پایین‌تر از بدن باشه
- با دو انگشت وسطی، ۵ فشار سریع وسط قفسه سینه (زیر خط فرضی نوک سینه‌ها) بده
این مراحل رو تا وقتی که جسم خارج شه یا نوزاد دوباره نفس بکشه تکرار کن.
کی باید سریع اورژانس رو خبر کنیم؟
- اگه نوزاد بی‌هوش شد
- اگه بعد از چند دور ضربه و فشار، هنوز نفس نمی‌کشه
- اگه دسترسی به کمک پزشکی نداری و تنهایی نمی‌تونی کاری کنی
- شماره ۱۱۵ رو بدون معطلی بگیر. در حین تماس، اپراتور اورژانس هم راهنماییت می‌کنه که چه کارهایی انجام بدی.
خفگی نوزاد با شیر یا غذا چطور اتفاق می‌افته؟
حتماً شنیدی که نوزاد با شیر خودش یا حتی بزاق می‌تونه دچار خفگی بشه. خفگی نوزاد با شیر یا غذا مخصوصاً در ماه‌های اول خیلی رایجه چون:
- عضلات بلع هنوز قوی نیست
- نوزاد دراز کشیده شیر می‌خوره
- شیر مادر زیاد یا پرفشار خارج می‌شه
- نوزاد بعد از شیر خوردن صاف می‌خوابه
چطور از خفه شدن نوزاد با بزاق یا شیر مادر جلوگیری کنیم؟
- موقع شیر دادن، نوزاد رو در زاویه درست بگیر: برای جلوگیری از خفه شدن نوزاد با بزاق یا شیر مادر به‌جای اینکه نوزاد صاف بخوابه، کمی سرش رو بالا بگیر. این کمک می‌کنه شیر مستقیم وارد معده شه، نه گلو یا مجاری تنفسی.
- بعد از شیر، آروغ بگیر: حتماً بعد از هر بار شیر خوردن، نوزاد رو چند دقیقه رو شونه‌ات نگه دار و آروم پشتش بزن تا آروغ بزنه. این کار ساده از خفگی جلوگیری می‌کنه.
- لباس و قنداق خیلی تنگ نباشه: اگه قنداق خیلی محکم باشه یا لباس فشار بیاره، تنفس نوزاد سخت می‌شه و بزاق یا شیر می‌تونه وارد مسیر اشتباه بشه.
- تخت نوزاد کمی شیب‌دار باشه: یه زیرپایی کوچیک زیر تشک بذار تا سر نوزاد کمی بالاتر از بدنش قرار بگیره.
بعد از رفع گرفتگی گلو در نوزاد، حتما باید توسط پزشک معاینه بشه ؟
حتماً، بعد از برطرف شدن مشکل گرفتگی گلو در نوزاد، بخصوص اگه جسم خارجی خارج شده، باید توسط پزشک بررسی بشه. چون ممکنه آسیبی به گلو، ریه یا حتی تنفس وارد شده باشه که با چشم دیده نمی‌شه.
چند نکته پیشگیرانه برای گرفتگی گلو در نوزاد
- تا ۶ ماهگی فقط شیر بدن یا شیر خشک بدین، غذای جامد ممنوعه
- اسباب‌بازی‌های ریز یا قطعات جداشونده دور از نوزاد باشه
- هرگز نذار نوزاد با چیزی تو دهنش بخوابه
- یاد گرفتن کمک‌های اولیه خفگی نوزاد برای همه پدر و مادرها واجبه
کلام آخر
گرفتگی گلو در نوزاد اتفاقی ترسناکه، ولی با داشتن اطلاعات درست و حفظ آرامش، می‌تونه به‌راحتی کنترل بشه. اگه یاد بگیری چطور نوزاد رو نجات بدی و چطور از خفگی نوزاد با شیر یا بزاق جلوگیری کنی، می‌تونی جلوی خیلی از خطرها رو بگیری.