قراره چی بدونیم:
- آشنایی با راهکارهای موثر پیشگیری و کنترل استرس در کودکان
کنترل ترس و استرس در کودکان
در دنیای امروز، استرس یکی از بزرگ‌ترین مشکلاتی است که خانواده‌ها باهاش دست و پنجه نرم می‌کنن. شرایط محیطی ممکنه گاهی طوری تغییر کنه که خانواده و مخصوصا کودکان رو درگیر استرس بیشتر کنه. اما نکته مهم اینه که استرس والدین و بزرگ‌ترها می‌تونه کودکان رو هم تحت تاثیر قرار بده و باعث بشه استرس خودشون رو بروز بدن یا برعکس، در مقابل استرس‌های بیرونی آسیب‌پذیرتر بشن. بنابراین، ما باید یاد بگیریم چطور نه تنها استرس‌مون رو کنترل کنیم، بلکه از انتقال استرس هم جلوگیری کنیم تا کودکان رو سالم و شاد نگه داریم. در ادامه، نکات مؤثر و عملی رو ارائه می‌دیم که در این شرایط به مدیریت استرس کودکان کمک می‌کنن.
1. خودتون رو بهتر بشناسید و کنترل کنید
قبل از هر چیز، باید تمرکز کنیم روی استرس خودمون. باید یاد بگیریم چه مواردی آرامش‌مون رو بر هم می‌زنن و چطور این استرس رو کاهش بدیم. مثلا به عنوان روش‌های کاهش استرس و اضطراب، تمرین‌های تنفس عمیق، مدیتیشن و ورزش می‌تونن خیلی کمک‌کننده باشن. مطالعات نشان می‌دن که وقتی والدین یاد بگیرن آرام باشن، احتمال انتقال استرس به کودکان حداقل ۳۰ درصد کم می‌شه. پس بهتره روزانه چند دقیقه وقت بذارید و استرس خودتون رو مدیریت کنید.
2. محیط خانه رو امن و مثبت نگه دارید
وقتی کودکان در یک محیط پر محبت و حمایت رشد کنن، کمتر استرس می‌گیرن. باید سعی کنیم با صحبت‌های مثبت، تشویق و گوش کردن فعال، حس امنیت رو در کودکان تقویت کنیم. تحقیقات هم ثابت کردن که وقتی والدین رفتارشون آرام و مهربان باشه، سطح اضطراب کودکان تا ۴۰ درصد کاهش پیدا می‌کنه. پس، زندگی‌تون رو طوری بچینید که کودکان احساس کنن مورد حمایت قرار دارن و جای امنی دارن. همچنین لزومی نداره اخبار منفی رو در حضور کودکان مطرح کنیم، گاهی فکر می‌کنیم کودکان به حرف‌های ما دقت نمی‌کنن درحالی که کاملا متوجه هستن که اطرافشون چه اتفاقاتی می‌افته.
3. کودکان رو آموزش بدید چطور استرس رو کنترل کنند
یکی دیگر از نکات مهم اینه که به کودکان یاد بدید چطور استرس رو کم کنن. این کار رو می‌تونید با تمرین‌های ساده انجام بدید. مثلا، بهشون بگید وقتی ناراحت شدن، چند نفس عمیق بکشن، یا کمی تمرکز کنن، یا احساس خودشون رو با کلمات بیان کنن. مطالعات نشان می‌دن کودکانی که مهارت‌های مقابله با استرس رو دارن، کمتر دچار اضطراب و نگرانی می‌شن و در مقابل، بهتر می‌تونن در برابر فشارهای خارجی مقاومت کنن. پس، اجازه بدید بهشون کمک کنید مهارت‌هایی که بهش نیاز دارن رو یاد بگیرن.
4. عوامل استرس‌زا رو محدود کنید
سعی کنید محیط بازی رو دوست‌داشتنی و منظم نگه دارید. برنامه روزانه‌ای داشته باشید، خواب کافی برای کودکان ترتیب بدید و از مشکلات و تنش‌های بی‌مورد در اطرافشون کم کنید. به عنوان مثال، تصور کنید خانه پر از تنش و بی‌نظمی باشه، این وضعیت استرس رو چند برابر می‌کنه. پس، اول باید خودتون رو منظم کنید و محیط خانه رو آرام نگه دارید.
۵. روتین‌های روزمره رو جدی بگیرید
ساختن روتین‌های مشخص، فشار رو کم می‌کنه و حس امنیت می‌سازه. مثلا، رفتن سر ساعت به تخت خواب، غذا خوردن سر وقت، مطالعه یا بازی‌های آرام قبل خواب، همشون می‌تونن سطح استرس رو پایین بیارن. پژوهش‌ها نشان می‌دن کودکانی که در روز برنامه‌ریزی منظم دارن، در برابر اضطراب مقاوم‌تر هستن و خواب و روحیه‌شون بهتره.
6. الگوسازی رفتارهای مثبت
والدین باید خودشون رو الگو قرار بدن. وقتی شما در مقابل مشکلات با آرامش رفتار می‌کنید، کودکان هم یاد می‌گیرن چطور استرس رو کنترل کنن. مثلا، وقتی ناراحت یا عصبانی می‌شید، نشان بدید چطور باید عصبانیت‌تون رو کنترل کنید و منطقی صحبت کنید. تحقیقات هم ثابت کرده وقتی کودکان می‌بینن والدینشون مهارت‌های حل مشکل و کنترل هیجان دارن، خودشون هم سریع‌تر این مهارت‌ها رو یاد می‌گیرن.
7. فرصت بدهید که کودکان احساساتشون رو بیان کنند
یک نکته مهم اینه که کودکان باید بدونن که می‌تونن احساسات خودشون رو راحت بیان کنن، چه خشم، ناراحتی یا ترس. با گفت‌وگوهای باز، اعتماد به خودشون رو بیشتر می‌کنن و اضطراب‌ها کم می‌شه. شما باید بهشون بگید که حق دارن احساسشون رو بیان کنن و هیچ ترسی نداشته باشن از اینکه بخوان حرف خودشون رو بزنن.
حرف آخر
در آخر باید بگیم که، کنترل استرس و جلوگیری از انتقال استرس به کودکان، کار سختی نیست ولی نیاز به آگاهی، تمرین و استمرار داره. اگر شما والدین و مراقبین، از راهکارهای موثر و عملی مثل مدیریت استرس خودتون، ساخت محیط مثبت، آموزش مهارت‌های مقابله و الگو قرار گرفتن، استفاده کنید، محتمل‌تره که کودکان هم در مقابل استرس‌های محیطی مقاوم‌تر بشن و زندگی سالم‌تر و خوشحال‌تری داشته باشن. پس، شروع کنید امروز و قدم‌به‌قدم، راه رو برای کودکان هموار کنید تا رشد سالم و بهتری داشته باشن.